H οστεοπόρωση είναι μια πολύ κοινή μεταβολική νόσος των οστών που συχνά αγνοείται και δεν λαμβάνει την κατάλληλη θεραπεία, κυρίως επειδή είναι μια σιωπηλή νόσος μέχρι να εκδηλωθεί με κάποιο κάταγμα.
Συμπτώματα
Η οστεοπόρωση γενικά δεν γίνεται αντιληπτή έως ότου προκαλέσει κάποιο κάταγμα. Τα δύο στα τρία κατάγματα των σπονδύλων δεν προκαλούν πόνο. Τα συνηθισμένα ευρήματα σε ασθενείς με επώδυνα κατάγματα στους σπονδύλους ακολουθούν:
- Οξύς πόνος μετά από κάποιο μικρό χτύπημα ή τραυματισμό.
- Πόνος που εντοπίζεται σε ένα συγκεκριμένο σημείο (σπόνδυλο) της σπονδυλικής στήλης.
- Ο πόνος είναι συνήθως οξύς και συχνά επιδεινώνεται από την κίνηση ή την άσκηση. Σε κάποιες περιπτώσεις ο πόνος αντανακλά στην περιοχή της κοιλιάς.
- Ο πόνος στη μέση συνοδεύεται και από σπασμούς στους μύες της πλάτης, που επιδεινώνονται με την κίνηση και βελτιώνονται με το σώμα σε ξαπλωτή θέση.
- Οι ασθενείς συχνά αποφεύγουν την κίνηση λόγω του πόνου.
- Ο οξύς πόνος συνήθως υποχωρεί μετά από 4-6 εβδομάδες. Σε περιπτώσεις πολλαπλών καταγμάτων σε σπονδύλους εμφανίζεται κύφωση («καμπούρα») και ο πόνος μπορεί να γίνει χρόνιος.
- Απώλεια 2-3 εκατοστών για κάθε κάταγμα σε σπόνδυλο και προοδευτική κύφωση («καμπούρα»).
Διάγνωση-Διερεύνηση
Ο βασικός εργαστηριακός έλεγχος περιλαμβάνει τις εξής εξετάσεις:
- Γενική αίματος για πιθανή αναιμία
- Ηπατικά ένζυμα
- Ορμόνες του θυρεοειδούς
- Εξέταση της βιταμίνης D (ολική 25-ύδροξυ-D3)
- Ηλεκτροφόρηση των πρωτεϊνών του ορού
- Ασβέστιο και κρεατινίνη σε ούρα 24ώρου
- Παραθορμόνη
- Τεστοστερόνη και γοναδοτροπίνες στους άνδρες με οστεοπόρωση
Η μέτρηση της οστικής πυκνότητας συνιστάται στις παρακάτω ομάδες:
- Γυναίκες άνω των 65 και άνδρες άνω των 70, ανεξαρτήτως λοιπών παραγόντων κινδύνου ή συμπτωμάτων.
- Γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση και άνδρες μεταξύ 50-59, εφόσον υπάρχουν παράγοντες κινδύνου.
- Γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση και οι άνδρες μετά τα 50 που είχαν τουλάχιστον ένα κάταγμα στην ενήλικη ζωή τους.
Μέτρηση οστικής πυκνότητας με την μέθοδο DXA (Dual-Energy X-Ray Absorptiometry)
Η μέτρηση οστικής πυκνότητας DXA ή DEXA είναι η εξέταση που χρησιμοποιείται για την διάγνωση και παρακολούθηση της οστικής μάζας. Η πιο απλή εξέταση της μέτρησης οστικής πυκνότητας στον καρπό είναι για να αναγνωρίζονται είτε οι ασθενείς που πιθανώς να έχουν πρόβλημα και τότε χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση, είτε εκείνοι που έχουν πολύ χαμηλό κίνδυνο για κάποιο κάταγμα, οπότε δεν χρειάζονται άλλες εξετάσεις.
Η μέτρηση DXA μας δίνει το λεγόμενο T-score, που είναι η σύγκριση της οστικής πυκνότητας κάθε ατόμου με την οστική πυκνότητα που θεωρείται ιδανική. Μας δίνει επίσης το Z-score, που δείχνει την οστική πυκνότητα ενός ατόμου σε σχέση με άτομα του ίδιου φύλου, ηλικίας και εθνικότητας. Σε συγκεκριμένες κατηγορίες ασθενών και ανάλογα με το αποτέλεσμα της μέτρησης οστικής πυκνότητας συνιστάται ακτινογραφικός έλεγχος της σπονδυλικής στήλης, του ισχίου και του μηριαίου οστού ή οποιουδήποτε άλλου μέρους, για το οποίο υπάρχει υποψία κατάγματος. Διαβάστε περισσότερα εδώ.
Διαγνωστικές υπηρεσίες στην αιχμή της τεχνολογίας
Στον Όμιλο διαγνωστικών κέντρων Affidea διενεργούνται όλες οι εξετάσεις για την διάγνωση, διερεύνηση και παρακολούθηση της οστεοπενίας–οστεοπόρωσης με υψηλή ακρίβεια κι εγγύηση για την αξιοπιστία των αποτελεσμάτων. Η Affidea Ελλάδος επενδύει σε συστήματα μέτρησης οστικής πυκνότητας τελευταίας τεχνολογίας, εξασφαλίζοντας την λήψη εικόνων υψηλής διακριτικής ικανότητας με την χαμηλότερη δόση ακτινοβολίας σε μικρό χρόνο εξέτασης. Παράλληλα προσφέρει πρόγραμμα λιπομέτρησης με το οποίο είναι δυνατή η εκτίμηση του καρδιομεταβολισμού και της σωματικής ευεξίας, βρίσκοντας εφαρμογή και στην αθλητική ιατρική.
Το άρθρο υπογράφει ο Ιωάννης Ράλλης, Ενδοκρινολόγος – Διαβητολόγος, Επιστημονικός Υπεύθυνος Ενδοκρινολογικού Ιατρείου Affidea Αθηνών
